آی اسپورت - اجبار، ذاتا کلمه جذابی نیست اما گاهی اوقات می‌تواند فوتبال یک کشور را از ورطه نابودی نجات دهد. قانون محدودیت استفاده از بازیکنان بزرگسال در سال‌های اخیر، باشگاه‌های لیگ برتری که به صورت داوطلبانه سراغ جوانگرایی نمی‌رفتند را مجبور به استفاده از بازیکنان زیر 23 یا زیر 21 سال کرد. نتیجه، فوق العاده بود. نسل جدیدی از فوتبالیست‌های آینده‌دار به لیگ معرفی شدند و بعضی از آن‌ها، به تیم ملی رسیدند. نتیجه موفق این آزمایش، باعث شد این فصل هم بیشتر تیم‌های لیگ، از مدعیان بزرگ گرفته تا تیم‌های انتهای جدولی برای موفقیت روی چهره‌های جدید حساب باز کنند. جوان‌هایی که در سال‌های ابتدایی شروع فوتبال‌شان، به جای نشستن روی نیمکت و انتظار برای فرصت، سرنوشت لیگ را تعیین می‌کنند.

پدیده تا ستاره
قبل از دربی برگشت فصل پیش، سازمان لیگ از مهدی طارمی به عنوان بهترین بازیکن فصل پرسپولیس تجلیل کرد. طارمی در آن زمان، یکی از موفق‌ترین پدیده‌های فوتبال ایران بود اما حالا به عنوان آقای گل و ستاره پرسپولیس، در لیگ برتر می‌درخشد و به پیراهن تیم ملی رسیده است. فاصله پدیده تا ستاره شدن برای این جوان بوشهری، به دو سال هم نرسید. طارمی یکی از بازیکنانی بود که فصل پیش، به عنوان سهمیه زیر 23 سال به پرسپولیس پیوست اما حالا بازیکن بزرگسال لیست این تیم شده است. علاوه بر او، بسیاری از پدیده‌های زیر 23 سال فصل پیش، امسال ستون‌های اصلی تیم‌شان هستند. چشمی و برزای در استقلال، نوراللهی و علیپور در پرسپولیس، پهلوان و مهدی‌پور و اسماعیلی‌فر در ذوب آهن، ترابی در سایپا، مطهری و رضاوند و دانشگر و علیاری در نفت، اخباری و ثاقبی و آقایی در تراکتورسازی، وکیا و عبدالله‌زاده در فولاد، نقی‌زاده در سیاه جامگان، درویشی در گسترش فولاد، کنعانی در ملوان و علی کریمی سپاهان، ستاره‌هایی هستند که نه تنها فصل پیش، که این فصل هم در لیست زیر 23 سال تیم‌شان قرار دارند و خیلی زود فاصله پدیده تا ستاره شدن را طی کرده‌اند.

نقل و انتقالات بزرگ
مهدی رحمتی، آندو تیموریان و جلال حسینی، بمب‌های سنتی نقل و انتقالات فوتبال ایران هستند. بازیکنان پا به سن گذاشته‌ای که هر تیمی را برای دست به جیب شدن وسوسه می‌کنند و هیچوقت هم بجز تیم ملی، همزمان در کنار هم بازی نکردند. در گذشته، کمتر پیش آمده بود بازیکنان زیر 23 خریدهای بزرگ نقل و انقالات باشند اما این فصل، جابجایی بعضی از آن‌ها حسابی سر و صدا درست کرد. محمدرضا اخباری، در انتقالی جنجالی از سایپا به تراکتورسازی رفت و جلالی هنوز از این ماجرا گله‌مند است. روزبه چشمی، یکی از بهترین خریدهای استقلال بود و صبایی‌ها در روزهای پایانی تلاش زیادی برای برگرداندن او و جلوگیری از این انتقال انجام دادند. علیرضا نقی‌زاده هم تصمیم گرفت به جای بازی زیر نظر کمالوند، به سیاه جامگان برود و زیر نظر خطیبی همشهری‌اش بازی کند. شاید در پایان این فصل با تمدید قرارداد رحمتی و افت دیگر بازیکنان پا به سن گذاشته، اخبار نقل و انتقالات در قرق جوان‌هایی باشد که هنوز شمع 23 سالگی را فوت نکرده‌اند.

اجبار دوست داشتنی
پرویز مظلومی در بازی این هفته با راه آهن، در نبود ستاره‌های پا به سن گذاشته مجبور شد تیمش را با جوان‌ترین ترکیب ممکن وارد زمین کند. نورافکن، چشمی، برزای، محسن کریمی و فرشید اسماعیلی همزمان در ترکیب اصلی استقلال بازی می‌کردند. سه نفر از این 5 نفر، فصل پیش زیاد چهره‌های شناخته شده‌ای نبودند اما این فصل، بخاطر مصدومیت و محروم شدن ستاره‌های اصلی استقلال بارها فرصت بازی پیدا کردند و در ترکیب آبی‌های پایتخت درخشیدند. شاید اگر محدودیت استفاده از بازیکنان بزرگسال نبود، مظلومی ترجیح می‌داد ذخیره میثم مجیدی را هم از بین بازیکنان باتجربه انتخاب کند و فرصت بازی به نورافکن 18 ساله نمی‌رسید. میلاد کمندانی پرسپولیس، حسین فاضلی سپاهان، حجت حق وردی ذوب آهن هم نمونه‌های مشابهی بودند که در مقطعی بخاطر بالا رفتن تعداد مصدومان و محرومان فرصت بازی پیدا کردند و خیلی زود، تبدیل به عصای دست مربی تیم‌شان شدند. کمندانی حالا جدی‌ترین گزینه جانشینی مسلمان است، حق وردی در نبود نژادمهدی جای او را در ترکیب ذوب آهن گرفته بود و حسین فاضلی هم اولین و آخرین برد استیماچ در لیگ برتر را رقم زد.

فرشته نجات
روزهایی که سازمان نظام وظیفه پیاپی حکم محرومیت بازیکنان فولاد را صادر می‌کرد، خیلی‌ها منتظر سقوط آزاد تیم اسکوچیچ بودند اما سرمربی فولاد، کارش را خوب بلد بود. اسکوچیچ جای خالی بازیکنان محروم را با جوان‌های تیم آکادمی فولاد جایگزین می‌کرد و جالب اینکه بعد از چند هفته، همان‌ها هم محروم می‌شدند. این فصل اسکوچیچ، با خرید ستاره‌های سوخته دیگر تیم‌های لیگ برتری به قعر جدول سقوط کرد اما نیم فصل دوم، دوباره جوان‌های آکادمی فولاد مهره‌های شانس او شدند. فولاد اسکوچیچ در بازی با گسترش فولاد، با پاس گل تماشایی مطلق‌زاده از شکست فرار کرد و در بازی‌های اخیر، با درخشش و گل‌های اهل شاخه تبدیل به یکی از امتیاز آورترین تیم‌های نیم فصل دوم شده است. استقلال اهواز هم بعد از جدایی بازیکنان شناخته شده‌اش در نیم فصل اول، نیم فصل دوم بر خلاف انتظار بهتر نتیجه می‌گیرد و با درخشش خضیراوی، پاک‌پرور، هلیچی و ساکی توانست در دو بازی پیاپی استقلال و ذوب آهن مدعی قهرمانی را متوقف کند. مدیران استقلال اهواز که نیم فصل اول برای بازیکنان رانده شده و بیرون مانده دیگر تیم‌ها حسابی هزینه کرده بودند، آخر فصل می‌توانند روی درآمدی خوب از فروش بازیکنان جوان‌شان حساب کنند.

مورد ویژه
استقلال خوزستان ویسی، این فصل بزرگترین غافلگیری لیگ برتر است. آن‌ها با خرید ستاره‌های فصل پیش لیگ یک توانستند از تیم در حال سقوط فصل پیش به مدعی قهرمانی این فصل تبدیل شوند. در تیم ویسی، ستاره‌های جوانی مثل ماهینی و جانفزا به عنوان سهمیه زیر 23 سال حضور دارند اما عجیب‌ترین بازیکن جوان تیم او، موسی کولیبالی است. بر خلاف دیگر خریدهای خارجی لیگ برتر که در سال‌های پایانی فوتبال به ایران سفر می‌کنند، کولیبالی در سن 20 سالگی به ایران سفر کرد و سومین سال حضورش در لیگ برتر، هنوز هم سهمیه زیر 23 سال محسوب می‌شود. بر خلاف دو سال اول حضور او که استقلال خوزستان زیاد گل می‌خورد، این فصل کولیبالی ستاره بهترین خط دفاع لیگ برتر است و شاید آخر فصل، تیم‌های زیادی خارج از ایران هم دنبال خرید او باشند. آخرین نمونه خارجی‌های موفقی که به عنوان سهمیه امید به ایران آمد، ابراهیم توره سنگالی بود که بعد از بازی در پیکان و پرسپولیس و سپاهان، سر از موناکو درآورد و این تیم را به لیگ یک فرانسه برگرداند!


هفته نامه فوتبال ایرانی