یادداشت: بهترین تورنمنتهایِ تاریخِ فوتبال
میگل دیلینی
5-جامِ جهانیِ 1968 – قهرمان: آرژانتین، نایب قهرمان: آلمانِ غربی
هیچ تورنمنتی در تاریخِ فوتبال نبوده که تا این حد تحتِ سلطهیِ یک بازیکن باشد. کاری که دیگو مارادونا در مکزیک کرد معیاری شد برایِ مقایسهیِ تمام بزرگانِ تاریخِ فوتبال با او. اما جد از این درخششِ مارادونا، خودِ بازیهایِ جامِ جهانی هم بسیار زنده و جذاب بود. فقط کافیست آن چهار دقیقهای که سرنوشتِ تورنمنت و مارادونا را تعریف کرد به یاد بیاورید: دو گلِ بسیار به متفاوت به انگلیس. به بلژیک فکر کنید که تا نیمه نهایی بالا آمد و مقابلی آرژانتین شکست خورد. گری لینکر آقایِ گلِ جام شد و انگلیس در دورِ دوم بازگشتی به یاد ماندنی مقابلِ اروگوئه، خشنترین تیمِ جام داشت. بازیِ یک چهارمِ نهایی بینِ فرانسه و برزیل، زیباترین بازیِ جام بود. بازیای که با نتیجهیِ 1-1 به پایان رسید و میشل پلاتینی و سوکراتس هر دو ضرباتِ پنالتیشان را از دست دادند. اوج و سقوطِ دانمارک هم از دیگر نکاتِ به یادماندنیِ جام بود، تیمی که در دورِ گروهی 6-1 اروگوئه را برد و در دورِ یک هشتم 5-1 به اسپانیا باخت.
4-جامِ جهانیِ 2014 – قهرمان: آلمان، نایب قهرمان: آرژانتین
خیلی سخت است که خطِ داستانیِ اصلیِ جامِ جهانیِ 2014 را انتخاب کنیم. سقوطِ وحشتناکِ اسپانیا، بهترین تیمِ ملیِ تاریخِ فوتبال؟ شکستِ ضایعهبارِ 7-1 برزیلِ میزبان در نیمه نهایی مقابلِ آلمان؟ به علاوهیِ این دو اتفاقِ بزرگ لوئیس سوارز را داشتیم که جورجو کیلینی را گاز گرفت. لیونل مسی را داشتیم که موفق نشد به رکوردِ مارادونا برسد و نیمار و جنجالی که به پا کرد. همهیِ اینها به کنار، در جامِ جهانی 2014 بعد از سالها شاهد یک تورنمنتِ پر گل و جذاب با فوتبالی باز بودیم.
3-جامِ جهانیِ 1982 – قهرمان: ایتالیا، نایب قهرمان: آلمانِ غربی
اولین خاطرهای که از جامِ جهانیِ 1982 داریم فریادِ پیروزمندانهیِ مارکو تاردلی بعد از زدنِ یک سوم در فینال مقابلِ آلمان است. این جام جهانی پر بود از اتفاقاتِ مهم: شکستِ اسپانیایِ میزبان مقابلِ ایرلندِ شمالی، اولین حضورِ مارادونا در جامِ جهانی، گلهایِ زیبایِ برزیلیها که البته در نهایت نتوانست جلویِ شکستشان مقابلِ ایتالیایِ جنگجو را بگیرد، خطایِ وحشتناکِ تونی شوماخر رویِ پاتریک باتیستون در نیمه نهاییِ فوقالعاده جذابِ فرانسه مقابلِ آلمان که با تساویِ 3-3 به ضرباتِ پنالتی کشید. تمامِ این اتفاقات با نعرهیِ تاردلی سینماییترین پایانبندیِ ممکن را داشت.
2-جامِ جهانیِ 1970 – قهرمان: برزیل، نایب قهرمان: ایتالیا
جامِ جهانیِ 1970، آخرین دورهیِ جامِ ژول ریمه، مرزی بود بینِ فوتبالِ کلاسیک و سنتی و فوتبالِ مدرن. جامِ جهانیِ مکزیک اولین جامی بود که به شکلِ رنگی ضبط و پخش شد، جامی که اسطورهیِ پله را در تاریخِ فوتبال جاودانه کرد و "آن" شوتِ کارلوس آلبرتو را در فینال داشت. فینالِ 1970 جدالی بود بینِ یکی از بهترین خطِ دفاعیهایِ تاریخ مقابل یکی از بهترین خطِ حملههایِ تاریخ. اما راهِ فینال هم به اندازهیِ کافی دراماتیک بود. ایتالیا در نیمه نهایی در جدالی به یادماندنی آلمان را 4-3 شکست داد. خودِ آلمان در دورِ قبل بعد از اینکه 2-0 مقابلِ انگلیس، مدافعِ عنوانِ قهرمانی، عقب افتاده بود با 3 گل برگشت و تیمِ گوردون بنکس را شکست داد، بنکسی که سیوهایی عالی در دورِ اول مقابلِ برزیل داشت. جامِ جهانیِ 1970 تورنمنتی کامل بود و همه چیز برایِ جاودانه شدن داشت.
1-یورو 2000 – قهرمان: فرانسه، نایب قهرمان: ایتالیا
دیدیه دشان به یاد میآورد که بعد از چسبیدنِ ضربهیِ دیوید ترزگه به تورِ دروازهیِ ایتالیا که باعثِ قهرمانی فرانسه شد با خودش گفت: «دیگه از این بهتر نمیشه». فرانسه اولین تیمی در تاریخ شد که جامِ جهانی و یورو را پشتِ سرِ هم برد. جدا از این نکته، یورو 2000 تورنمنتِ مدرنِ بینظیری بود و پایانِ یک دوران، دورانی که تقریبا تمامِ تیمهایِ بزرگ در بهترین فرمِ خودشان بودند و خیلی از بازیکنانِ بزرگِ تورنمنت هافبکهایِ بازیساز بودند. بزرگترینِ این بازیکنان قطعا زینالدین زیدان بود که تورنمنت را به نامِ خودش ثبت کرد. کنارِ زیزو، لوئیس فیگو، روی کاستا و دنیس برگکمپ هم بودند. این ستارهها بودند که بازیهایِ جذاب و پرگلی پدید آوردند. بهترین نمونههایِ این بازیها شکستِ 3-2 انگلیس مقابلِ پرتغال، تساویِ 3-3 یوگوسلاوی مقابلِ اسلوونی، پیروزیِ 4-3 اسپانیا مقابلِ یوگوسلاوی و شکستِ 2-1 اسپانیا مقابلِ فرانسه بودند. کیفیتِ این تورنمنت به قدری بالا بود که یکی از بهترین و دراماتیکترین بازیهایش تساویِ 0-0 هلند مقابلِ ایتالیا بود، جایی که ایتالیایِ 9 نفره نهایتا کار را به پنالتی کشید و با درخششِ فرانچسکو تولدو به فینال رسید. بازگشتِ فرانسه در لحظاتِ پایانیِ فینال با گلِ سیلون ویلتورد و گلِ طلاییِ دیوید ترزگه در وقتِ اضافه هم به واقعِ پایانبندیای عالی برایِ یورو 2000 بود.
5-جامِ جهانیِ 1968 – قهرمان: آرژانتین، نایب قهرمان: آلمانِ غربی
هیچ تورنمنتی در تاریخِ فوتبال نبوده که تا این حد تحتِ سلطهیِ یک بازیکن باشد. کاری که دیگو مارادونا در مکزیک کرد معیاری شد برایِ مقایسهیِ تمام بزرگانِ تاریخِ فوتبال با او. اما جد از این درخششِ مارادونا، خودِ بازیهایِ جامِ جهانی هم بسیار زنده و جذاب بود. فقط کافیست آن چهار دقیقهای که سرنوشتِ تورنمنت و مارادونا را تعریف کرد به یاد بیاورید: دو گلِ بسیار به متفاوت به انگلیس. به بلژیک فکر کنید که تا نیمه نهایی بالا آمد و مقابلی آرژانتین شکست خورد. گری لینکر آقایِ گلِ جام شد و انگلیس در دورِ دوم بازگشتی به یاد ماندنی مقابلِ اروگوئه، خشنترین تیمِ جام داشت. بازیِ یک چهارمِ نهایی بینِ فرانسه و برزیل، زیباترین بازیِ جام بود. بازیای که با نتیجهیِ 1-1 به پایان رسید و میشل پلاتینی و سوکراتس هر دو ضرباتِ پنالتیشان را از دست دادند. اوج و سقوطِ دانمارک هم از دیگر نکاتِ به یادماندنیِ جام بود، تیمی که در دورِ گروهی 6-1 اروگوئه را برد و در دورِ یک هشتم 5-1 به اسپانیا باخت.
4-جامِ جهانیِ 2014 – قهرمان: آلمان، نایب قهرمان: آرژانتین
خیلی سخت است که خطِ داستانیِ اصلیِ جامِ جهانیِ 2014 را انتخاب کنیم. سقوطِ وحشتناکِ اسپانیا، بهترین تیمِ ملیِ تاریخِ فوتبال؟ شکستِ ضایعهبارِ 7-1 برزیلِ میزبان در نیمه نهایی مقابلِ آلمان؟ به علاوهیِ این دو اتفاقِ بزرگ لوئیس سوارز را داشتیم که جورجو کیلینی را گاز گرفت. لیونل مسی را داشتیم که موفق نشد به رکوردِ مارادونا برسد و نیمار و جنجالی که به پا کرد. همهیِ اینها به کنار، در جامِ جهانی 2014 بعد از سالها شاهد یک تورنمنتِ پر گل و جذاب با فوتبالی باز بودیم.
3-جامِ جهانیِ 1982 – قهرمان: ایتالیا، نایب قهرمان: آلمانِ غربی
اولین خاطرهای که از جامِ جهانیِ 1982 داریم فریادِ پیروزمندانهیِ مارکو تاردلی بعد از زدنِ یک سوم در فینال مقابلِ آلمان است. این جام جهانی پر بود از اتفاقاتِ مهم: شکستِ اسپانیایِ میزبان مقابلِ ایرلندِ شمالی، اولین حضورِ مارادونا در جامِ جهانی، گلهایِ زیبایِ برزیلیها که البته در نهایت نتوانست جلویِ شکستشان مقابلِ ایتالیایِ جنگجو را بگیرد، خطایِ وحشتناکِ تونی شوماخر رویِ پاتریک باتیستون در نیمه نهاییِ فوقالعاده جذابِ فرانسه مقابلِ آلمان که با تساویِ 3-3 به ضرباتِ پنالتی کشید. تمامِ این اتفاقات با نعرهیِ تاردلی سینماییترین پایانبندیِ ممکن را داشت.
2-جامِ جهانیِ 1970 – قهرمان: برزیل، نایب قهرمان: ایتالیا
جامِ جهانیِ 1970، آخرین دورهیِ جامِ ژول ریمه، مرزی بود بینِ فوتبالِ کلاسیک و سنتی و فوتبالِ مدرن. جامِ جهانیِ مکزیک اولین جامی بود که به شکلِ رنگی ضبط و پخش شد، جامی که اسطورهیِ پله را در تاریخِ فوتبال جاودانه کرد و "آن" شوتِ کارلوس آلبرتو را در فینال داشت. فینالِ 1970 جدالی بود بینِ یکی از بهترین خطِ دفاعیهایِ تاریخ مقابل یکی از بهترین خطِ حملههایِ تاریخ. اما راهِ فینال هم به اندازهیِ کافی دراماتیک بود. ایتالیا در نیمه نهایی در جدالی به یادماندنی آلمان را 4-3 شکست داد. خودِ آلمان در دورِ قبل بعد از اینکه 2-0 مقابلِ انگلیس، مدافعِ عنوانِ قهرمانی، عقب افتاده بود با 3 گل برگشت و تیمِ گوردون بنکس را شکست داد، بنکسی که سیوهایی عالی در دورِ اول مقابلِ برزیل داشت. جامِ جهانیِ 1970 تورنمنتی کامل بود و همه چیز برایِ جاودانه شدن داشت.
1-یورو 2000 – قهرمان: فرانسه، نایب قهرمان: ایتالیا
دیدیه دشان به یاد میآورد که بعد از چسبیدنِ ضربهیِ دیوید ترزگه به تورِ دروازهیِ ایتالیا که باعثِ قهرمانی فرانسه شد با خودش گفت: «دیگه از این بهتر نمیشه». فرانسه اولین تیمی در تاریخ شد که جامِ جهانی و یورو را پشتِ سرِ هم برد. جدا از این نکته، یورو 2000 تورنمنتِ مدرنِ بینظیری بود و پایانِ یک دوران، دورانی که تقریبا تمامِ تیمهایِ بزرگ در بهترین فرمِ خودشان بودند و خیلی از بازیکنانِ بزرگِ تورنمنت هافبکهایِ بازیساز بودند. بزرگترینِ این بازیکنان قطعا زینالدین زیدان بود که تورنمنت را به نامِ خودش ثبت کرد. کنارِ زیزو، لوئیس فیگو، روی کاستا و دنیس برگکمپ هم بودند. این ستارهها بودند که بازیهایِ جذاب و پرگلی پدید آوردند. بهترین نمونههایِ این بازیها شکستِ 3-2 انگلیس مقابلِ پرتغال، تساویِ 3-3 یوگوسلاوی مقابلِ اسلوونی، پیروزیِ 4-3 اسپانیا مقابلِ یوگوسلاوی و شکستِ 2-1 اسپانیا مقابلِ فرانسه بودند. کیفیتِ این تورنمنت به قدری بالا بود که یکی از بهترین و دراماتیکترین بازیهایش تساویِ 0-0 هلند مقابلِ ایتالیا بود، جایی که ایتالیایِ 9 نفره نهایتا کار را به پنالتی کشید و با درخششِ فرانچسکو تولدو به فینال رسید. بازگشتِ فرانسه در لحظاتِ پایانیِ فینال با گلِ سیلون ویلتورد و گلِ طلاییِ دیوید ترزگه در وقتِ اضافه هم به واقعِ پایانبندیای عالی برایِ یورو 2000 بود.
۲ نظر
آرمان
دوشنبه ۹ فروردین ۱۳۹۵، ۱۲:۰۴-
دوشنبه ۹ فروردین ۱۳۹۵، ۲۰:۲۰