آی اسپورت - قاب ثبت شده از «شیمه ورسالیکو» مدافع راست تیم ملی کرواسی بعد از پایان دیدار کشورش مقابل انگلستان در نیمه‌نهایی جام‌جهانی 2018 روسیه، بدون شک یکی از ماندگارترین صحنه‌های تاریخ جام‌های جهانی خواهد بود؛ وقتی که مدافع راست 26 ساله کروات‌ها با لبخندی روی لب، سرش را روی پرچم کشورش گذاشت و روی زمین دراز کشید، مثل حسی که تک‌تک مردم یکی از کم‌جمعیت‌ترین کشورهای دنیا در حال تجربه کردنش بودند. بعد از اروگوئه در جام‌جهانی 1950، کرواسی دومین کشور کوچکی‌ست که در این رقابت‌ها تا اینجا پیش‌روی کرده و حالا خودش را در دیدار فینال می‌بیند، فینالی که برای مردم کرواسی جنگی فراتر از فوتبال است، جنگی برای فراموش کردن همه روزهای سختی که کشور به خودش دید. فوتبال تنها پناهگاه مردم برای رهایی از این اتفاقات شد و حالا بعد از شگفتی سال 1998 فرانسه، اینبار نوبت به پر و بال دادن به آرزوها رسیده. 20 سال پیش کروات‌های تحت هدایت بلاژویچ در نیمه‌نهایی به همین فرانسه باختند و به فینال نرسیدند و حالا اصلاً دوست ندارند باز هم دست‌شان توسط خروس‌ها از رسیدن به جام کوتاه بماند.

شب بازی مقابل انگلیس مردم کرواسی در میدان اصلی شهر زاگرب جمع شده و صحنه‌ای شبیه به میدان جنگ درست کرده بودند؛ جنگی نه از جنس جنگ دهه 90 میلادی که فروپاشی یوگسلاوی سابق حاصل‌اش بود، بلکه از جنس دست‌وپا زدن در دریای عمیق جام‌جهانی برای رسیدن به ساحلی که آرامش‌اش برای تاریخ کشور کفایت می‌کند. حسی که بین مردم کرواسی وجود داشت فوق‌العاده بود؛ یک مهندس 29 ساله در مصاحبه با تلویزیون رسمی کشور اینطور می‌گفت: «ما حالا همه حس و قلب‌مان را یکی کرده‌ایم و برای رسیدن به چیزی که می‌خواهیم هرچه انرژی داریم به روسیه می‌فرستیم.» این حرف‌ها از دهان «ماریان کیرین» بیرون آمد، کسی که اتفاقاً پدرش در جریان جنگ فروپاشی یوگسلاوی کشته شد و حالا مثل خیلی‌های دیگر، کنار مردم نیست تا موفقیت کشور استقلال‌یافته‌اش در تورنمنتی به بزرگی جام‌جهانی را ببیند و جشن بگیرد.

چیزی شبیه به این حس در خاک روسیه و بین بازیکنان کرواسی هم وجود داشت؛ مخصوصا آنهایی که طعم روزهای سخت جنگ را چشیده بودند و می‌دانستند قدم‌به‌قدم مسیری که برای استقلال کشورشان برداشته شده، از چه راه پرخطری عبور کرده. مثل لوکا مدریچ که پدرش بزرگش توسط صرب‌ها کشته شد و یا حتی ماریو مانژوکیچ که درگیری‌های زیاد موجود در کشور، عامل اصلی پناهندگی او به کشور آلمان بود. همه این اتفاقات دست‌به‌دست هم داد تا تک‌تک قدم‌های بازیکنان کرواسی در استادیوم‌های شهرهای مختلف روسیه با به یاد آوردن روزهای سختی که به کشور گذشته، برداشته شود.

تلویزیون بزرگی که وسط میدان اصلی شهر زاگرب در حال پخش بازی مرحله نیمه‌نهایی بود، مرز بین روزهای سخت و آرام کشور را به تصویر می‌کشید؛ مثل روزی که در رقابت‌های یورو 2016، کروات‌ها موفق به شکست دادن اسپانیا شدند و یا مثل همین تورنمنت که در دور گروهی آرژانتین را با شکستی سنگین روبه‌رو کردند. در جریان بازی مقابل انگلیس، وقتی ضربه آزاد کیران تریپیر به تور دروازه دانیل سوباشیچ چسبید، شاید پرهیاهوترین سکوت ممکن، کشور کرواسی را فرا گرفت، سکوتی چندصدهزار نفری، بطوریکه هیچکس صدای نفر کناری‌اش را نمی‌شنید. ولی فقط چند دقیقه زمان لازم بود تا کرواسی بعد از دریافت گل اول، موقعیت خطرناکی روی دروازه حریف ایجاد کند و همین شد که شهر دوباره روی هوا رفت و امید به روسیه فرستاده شد. گل تساوی ایوان پریشیچ اما کشور را به نقطه انفجار رساند و  وقت‌های تلف شده و گل دوم توسط ماریو مانژوکیچ هم نهایتِ همه خواستنی‌های مردم کشور کرواسی را محقق کرد. حالا فاصله با رویاها به حداقل رسیده و حذف کردن تیمی مثل انگلیس به کروات‌ها انرژی رویاپردازی درباره شکست دادن فرانسه در دیدار فینال را می‌دهد، شکستی با طعم انتقام که شاید 20 سال برای آن لحظه شماری کرده‌اند.

اگر بعد از سومی در جام‌جهانی 98 فرانسه از مردم کرواسی درباره گرفتن چنین انتقامی می‌پرسیدید، همه چیز را به جبر فوتبالی نسبت می‌دادند. فکر کردن به شکست دادن فرانسه آن هم در مرحله‌ای مثل فینال جام‌جهانی، مطمئناً رویایی بود که حتی تا پیش از شروع بازی مقابل سه‌شیر نیز دست نیافتنی به نظر می‌رسید. 120 دقیقه بازی اما همه چیز را عوض کرد و دو نقطه از تاریخ را دوباره به هم چسباند تا اثبات شود که فوتبال می‌تواند باز هم انسان‌ها را به یکدیگر برساند، شاید برای ابراز عشق و شاید برای گرفتن انتقامی سخت!

در میدان اصلی شهر زاگرب، بیلبوردهایی قرار داشت که روی آن نوشته شده بود: «ما برای بردن آمدیم، نه برای تسلیم شدن!» جمله‌ای که تک‌تک کروات‌ها به آن نه تنها ایمان بلکه اعتقاد داشتند و در راه عملی کردن اعتقادشان پیش رفتند و حالا خودشان را در مهم‌ترین جایگاه ورزشی جهان می‌بینند. البته زمانیکه بعد از صعود به فینال، تمامی اعضای هیئت دولت کرواسی با لباس تیم ملی کشورشان به محل کار رفتند، میشد حدس زد این موفقیت فقط ورزشی و فوتبالی نیست و شاید مهم‌ترین اتفاق تاریخ برای کل کشور باشد. کشوری که دالیچ بعد از برد مقابل روسیه در یک‌چهارم نهایی درباره‌اش گفته بود: «فرض کنید فوتبال کرواسی اندازه انگلیس پول داشت!» این جمله اگرچه روحیه جنگندگی را بین بازیکنان پخش کرد اما حکایت از یک واقعیت داشت؛ واقعیتی که تفاوت دو کشور را نشان می‌داد، تفاوتی که البته در مستطیل سبز به صفر می‌رسد و فقط روح فوتبال است که می‌تواند اختلاف سطح‌ها را به وجود بیاورد. این امیدوارکننده‌ترین نکته برای کروات‌هاست تا امروز مقابل فرانسه برای از بین بردن تمامی جبرهای موجود در دنیا که حکایت از برتری خروس‌ها بر آنها دارد، با تمام وجود تلاش کنند.