آی اسپورت - چند روزی می‌شود ماجرای سلب میزبانی از ایران در مسابقات مرحله اول انتخابی جام جهانی 2022 و اعطای آن به رقیب مستقیم ایران یعنی بحرین، تبدیل به سوژه اصلی رسانه‌های ایران شده است. ایران در دور رفت مسابقات در 3 مسابقه میهمان بود و فقط  بازی با کامبوج در ورزشگاه آزادی برگزار شد. بنابراین ایران باید در دور برگشت در 3 مسابقه میزبان حریفانش می‌شد. از آنجا که ایران در مسابقات دور رفت نتایج خوبی نگرفته بود، امید زیادی داشت که با استفاده از امتیاز میزبانی در دور برگشت و با حضور تماشاگران در ورزشگاه آزادی بتواند نتایج مطلوب را که 4 برد متوالی است کسب کند و به عنوان صدرنشین از این گروه به مرحله بعدی مسابقات انتخابی جام جهانی صعود کند. اما شیوع کرونا همه چیز را به هم ریخت. AFC بارها تاریخ‌هایی برای برگزاری ادامه مسابقات تعیین کرد اما بدتر شدن وضعیت شیوع کرونا، محدودیت‌های پروازی بین کشورها و عدم وجود اطمینان از بی‌خطر برگزار شدن مسابقات باعث شد همه برنامه‌ها تغییر کند. سرانجام AFC تصمیم گرفت ادامه مسابقات هر گروه را به صورت متمرکز در یکی از کشورهای آن گروه برگزار کند. چیزی که باعث شد AFC به این نتیجه برسد، تجربه موفق قطر در برگزاری فصل 2020 لیگ قهرمانان آسیا به صورت متمرکز بود. البته تقریبا هیچ کشوری در آسیا توانایی و امکانات قطر را برای تکرار آن تجربه موفق ندارد اما نمی‌شود انکار کرد که برگزاری مسابقات به صورت متمرکز خطرات کمتری دارد. در پی این تصمیم AFC از کشورها خواست در صورتی که خواستار میزبانی مسابقات گروه‌شان هستند درخواست رسمی بدهند. از گروه C فقط ایران و بحرین درخواست رسمی دادند. عراق که مشکلات امنیتی زیادی دارد خودش درخواست نداد. هنگ کنگ و کامبوج هم چون شانسی برای صعود از گروه ندارند ترجیح دادند که اصلا وارد این ماجرا نشوند. در حالی که ایرانی‌‌ها به دلیل داشتن میزبانی در 3 بازی از 4 بازی باقی مانده خودشان را شایسته کسب میزبانی می‌دانستند اما AFC در تصمیمی عجیب میزبانی مسابقات را به بحرین سپرد! اتفاقی که با عکس‌العمل و واکنش شدید ایرانی‌ها همراه بود.

نامه‌ای که 11 روز پیش آمده بود

این تصمیم AFC روز جمعه 22 اسفند شد اما 3 روز قبل از آن شهاب الدین عزیزی خادم در اتفاقی ناگهانی و از پیش اعلام نشده به د دیدار محمد جواد ظریف رفته بود. در آن جلسه عزیزی خادم خواهان استفاده از همه ظرفیت‌های دیپلماسی کشور برای میزبانی‌ مسابقات قاره‌ای شده بود. تاکید عزیزی خادم البته بیشتر روی میزبانی مسابقات انتخابی جام جهانی بود. خبر آن جلسه در آن روزها خیلی کنجکاوی برانگیز نشد اما مشخص شده که عزیزی خادم از موضوع مهمی مطلع شده بود که به دیدار ظریف رفت. روز گذشته در رسانه‌ها تصاویری از نامه AFC به فدراسیون فوتبال ایران منتشر شد. نامه‌ای به تاریخ 5 مارس یعنی 16 اسفند. فدراسیون فوتبال در آن زمان اعلام نکرد که چنین نامه‌ای از AFC رسیده است. اما درست 6 روز بعد از این که نامه AFC به فدراسیون فوتبال ایران رسید خبر میزبانی بحرین اعلام شد. حالا دیگر محتوای نامه اهمیت پیدا کرده است. در این نامه AFC به دلایلی که مانع میزبانی ایران در مسابقات دور برگشت انتخابی جام جهانی 2022 شده است اشاره کرده. دلایلی که عمدتا مربوط به مساله تحریم بین‌المللی بانک‌های ایران است. دلایل دیگری هم در نامه AFC ذکر شده اما همه چیز در نهایت به پول و انتقال بین بانکی ختم می‌شود.  محدودیت در حمل و نقل کالا، از مقر AFC یا از طرف شرکت‌های بازرگانی همکار AFC، تیم‌های شرکت کننده و ارائه دهندگان خدمات تعیین شده به ایران یا از قلمرو ایران، به دلیل قوانین ملی قابل اجرا و تحریم های بین المللی یکی از مشکلات موجود است. AFC در این نامه نوشته که محدودیت در توانایی این ارگان، شرکای دارای حقوق بازرگانی کنفدراسیون و شرکت‌های وابسته تجاری در استفاده کامل از حقوق تجاری برای هر مسابقه یا رقابت به دلیل قوانین ملی قابل اجرا و تحریم‌های بین المللی که بر معاملات یا نقل و انتقالاتی که ایران در آن دخیل است، تأثیر می‌گذارد. عدم توانایی AFC در تعیین تلویزیون پخش کننده میزبان با اعطای حقوق رسانه به طور مستقیم به یک شریک بخش کننده در قلمرو ایران به دلیل عدم توانایی در اعطای حقوق و انجام تعهدات ناشی از هر گونه توافق‌نامه مربوطه با توجه به تحریم‌های بین‌المللی که معاملات یا نقل و انتقالات مربوط به ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهند هم یکی دیگر از مشکلات بزرگ در راه میزبانی ایران است. در نامه AFC به مسائل دیگری هم اشاره شده است اما رد هر کدام از این مسائل را بگیرید در نهایت به به مساله تحریم‌ها و مکل نقل و انتقال پول در بانک‌های می‌رسید.

هیچ کاری نمی‌شد کرد؟

در این که حق ایران در این ماجرا خورده شده شکی نیست. ایران در حالی از امتیاز میزبانی محروم شده که به شدت به آن نیاز داشت. اما نامه AFC کاملا روشن است و هر ایرانی منصفی آن را بخواند متقاعد می‌شود. در این مورد ما با AFC و در مرحله بعد با FIFA طرف هستیم و نمی توانیم با سند سازی و ارائه آمار نادرست آنها را فریب بدهیم. این اتفاق سال گذشته در ماجرای صدور مدارک جعلی حرفه‌ای سازی باشگاه‌های حاضر در لیگ قهرمانان آسیا رخ داد که AFC متوجه شد و فدراسیون فوتبال را جریمه کرد. اما سوال این جاست که فدراسیون فوتبال از روزی که نامه AFC را دریافت کرد چه واکنشی نشان داد؟ به جز اعتراض و هیاهو، کدام اقدام عملی صورت گرفت؟ اصلا در 6 روز چکار می‌شد کرد؟ آیا در این فرصت کوتاه ایران می‌توانست حتی یک مورد از ایرادهایی را که AFC به میزبانی ایران گرفته بود رفع کند؟ نکته مهم‌تر این است که اصولا حل مشکلاتی که  AFC در این نامه به آن‌ها اشاره کرده یعنی مسائلی مثل تحریم، حق پخش، مشکل نهادهای مالی و ... اصولا از عهده فدراسیون خارج است و تصمیم گیری درباره آن فراتر از حیطه فدراسیون فوتبال است و به نهادهای تصمیم گیر اصلی نظام برمی‌گردد. جالب است که بدانید در یخشی از این نامه آمده است: «لطفا توجه داشته باشید که موارد ذیل فقط نمونه‌هایی هستند و جامع و کامل نیستند!» احتمالا نکات دیگری مثل وضعیت نامشخص کرونا در ایران و تاخیر در اجرای واکسیناسیون و همچنین آزادی ورود زنان به استادیوم‌ها هم مد نظر AFC بوده که به آن‌ها اشاره نکرده. چیزهای دیگری هم هست که خودمان بهتر می‌دانیم. مثلا کمبود زمین تمرین و کمپ‌های مناسب برای 5 تیمی که در گروه ما هستند. البته توجه داشته باشید که نامه AFC شامل همه تورنمنت‌های قاره تا پایان سال 2024 است و فقط به مسابقات تیم ملی در انتخابی جام جهانی محدود نمی‌شود. این یعنی خطر از دست رفتن میزبانی در آینده هم وجود دارد. در هر صورت مقامات ایرانی از فدراسیون فوتبال گرفته تا وزارت ورزش و حتی دولت، در حال تلاش برای تغییر تصمیم AFC و گرفتن حق میزبانی ایران هستند. اما اگر این اتفاق صورت نگیرد و تصمیم AFC عوض نشود تیم ملی ایران باید در گرمای خرداد سال 1400 4 مسابقه مهم و سرنوشت ساز را در کشور گرم و خشک بحرین انجام داد. در روزهای 13، 17، 21 و 25 خرداد به ترتیب با تیم‌های هنگ کنگ، بحرین، کامبوج و عراق. وضعیت ترسناکی است. آیا تیم ملی می‌تواند از این خوان به سلامت عبور کند یا بعد از دو دوره حضور متوالی در جام جهانی، این بار در همان مرحله اول انتخابی حذف خواهیم شد؟

ربیعی از دولت دفاع کرد

فوتبال در ایران سیاسی است؟ جواب این سوال را می‌شود از حرف‌های علی ربیعی سخنگوی دولت گرفت. او دیروز درباره مساله سلب حق میزبانی ایران که دلیل عمده‌اش تحریم‌ها و مسائل بانکی بوده حرف زده است. او گفته: «البته ما می‌فهمیم که تحریم و مشکل انتقال مسائل مالی را مسئولان کنفدراسیون بهانه سازی کرده‌اند و برای ما این بهانه‌جویی‌ها قابل قبول نیست. متاسفانه این اولین بار نبود که فوتبال ایران اسیر این بی‌عدالتی‌های محض در نهاد حاکمیتی فوتبال در قاره آسیا شد. اما متاسفانه عده‌ای آن قدر به سوءاستفاده سیاسی عادت کرده‌اند و این امر به یک هدف و عادت دائمی برای آنها تبدیل شده این موضوع را حربه‌ای برای هجمه به دولت و سیاست خارجی قرار داده‌اند به جای فشار افکار عمومی به تصمیم‌گیران خارجی. نامه ای که به آن اشاره شد دلایل را به وضوح ذکر کرده‌اند؛ فارغ از این که کنفدراسیون تحریم را بهانه قرار داده، این‌ها هم حاضر نیستند حتی یک کلمه در مورد آثار تحریم حرف بزنند.»

سازندگی