جَنگ برای جام و موازنه قدرتی که به هم خورده
آی اسپورت - سرانجام مرحله نیمه‌نهایی رقابت‌های جام ملت‌های آسیا نیز فرارسید و چهره ۴ تیم حاضر در این مرحله مشخص شد؛ تیم‌هایی که اکنون به یک قدمی تخت پادشاهی رسیده‌اند و هر کدام برای تاجگذاری تا پای جان مبارزه خواهند کرد. ایران، ژاپن، قطر و امارات ۴ تیمی هستند که به مرحله نیمه‌نهایی رسیده‌اند. پیش از شروع مسابقات، اغلب کارشناسان، دو تیم ایران و ژاپن را به همراه کره‌جنوبی و استرالیا ۴ تیمی می‌دانستند که به نیمه‌نهایی می‌رسند. اما کره‌جنوبی و استرالیا در یک روز حذف شدند و به جای آنها امارات و قطر به نیمه‌نهایی رسیدند. حضور غیرقابل‌پیش‌بینی دو تیم امارات و قطر در این مرحله معنای خاصی دارد. به نظر می‌رسد موازنه قدرت در قاره کهن به هم خورده است. از قدرت‌های سنتی غرب آسیا و در میان کشورهای عرب‌زبان خبری از عربستان و عراق نیست. در میان شرقی‌ها هم که معمولا ژاپن و کره‌جنوبی مدعی همیشگی هستند فقط ژاپن به نیمه‌نهایی رسید. استرالیا هم که در دوره قبلی به فینال رسیده بود با افتی عجیب در مرحله یک‌چهارم نهایی حذف شد. امروز و در میان ۴ تیم باقی‌مانده اغلب کارشناسان معتقدند دو تیم ایران و قطر دارای شانس بیشتری برای قهرمانی هستند چرا که هر دو تیم هم خط حمله پرقدرتی دارند و هم خط دفاع منسجمی. ژاپن و امارات در طول مسابقات چند بازی لغزیده‌اند و اصلا بعید نیست در ادامه راه هم این اتفاق بیفتد. اما فوتبال است و اتفاقات غیرقابل‌پیش‌بینی‌اش. کسی منتظر حضور قطر و امارات در مرحله نبود اما آنها حالا در نیمه‌نهایی هستند و بر اساس همان اصل غیرقابل‌پیش‌بینی‌بودن فوتبال می‌توانند باز هم به شگفتی‌سازی‌شان ادامه بدهند. برنامه بازی‌های نیمه‌نهایی و فینال هم اعلام شده است. روز دوشنبه ساعت ۱۷:۳۰ بازی ایران و ژاپن در ورزشگاه هزا بن زاید شهر العین برگزار می‌شود. سه‌شنبه ساعت ۱۷:۳۰ هم قطر و امارات در ورزشگاه محمد بن زاید ابوظبی بازی دوم مرحله نیمه‌نهایی را برگزار می‌کنند. طبق برنامه بازی فینال هم روز جمعه، ۱۲ بهمن و ساعت ۱۷:۳۰ در ورزشگاه زاید اسپورت سیتی شهر ابوظبی برگزار می‌شود و آسیا قهرمان جدیدش را خواهد شناخت. زمان زیادی تا روز برگزاری بازی‌های نیمه‌نهایی و فینال نمانده است. به همین بهانه تصمیم گرفتیم ۴ تیم حاضر در این مرحله را مورد بررسی قرار دهیم:
ایران؛ سزاوارترین
بعد از نمایش‌های امیدوارکننده تیم ملی ایران در رقابت‌های جام‌جهانی ۲۰۱۸ روسیه، همگان در انتظار بازی‌های این تیم در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا بودند؛ تورنمنتی که از ایران به عنوان یکی از اصلی‌ترین مدعیان قهرمانی آن یاد می‌شد. گرچه برخی از اهالی رسانه بالابردن انتظارات از «یوزپلنگ‌های ایرانی» را باعث افزایش فشار روحی و روانی تیم می‌دانستند اما همگان از قدرت واقعی ایران خبر داشتند و به خوبی از پتانسیل بالای این تیم، چه در زمین و چه در روی نیمکت آگاه بودند.
تیم تحت رهبری «کارلوس کی‌روش» به خوبی انتظارات را تا بدین‌جا برآورده کرده و اکنون در کنار قطر تنها تیم‌های حاضر در «امارات ۲۰۱۹» را تشکیل داده‌اند که حتی یک‌بار هم دروازه خود را بازشده ندیده‌اند. در ترکیب تیم ملی ایران، «سردار آزمون» و «مهدی طارمی» یکی از بهترین و هماهنگ‌ترین زوج‌های سال‌های اخیر تیم ملی ایران را تشکیل داده‌اند و در زمین برای گلزنی یکدیگر دست به هر کاری می‌زنند؛ دو مهاجمی که تاکنون در «امارات ۲۰۱۹» به ترتیب ۴ و ۳ گل به ثمر رسانده‌اند. گرچه این دو ستاره در طول جام چندین‌بار فرصت‌های طلایی را از دست داده‌اند و مورد انتقاد هواداران قرار گرفته‌اند اما تا این لحظه نقشی کلیدی در موفقیت تیم ملی کشورمان ایفا کرده‌اند و به نظر می‌رسد آمار گلزنی آنها از این اعداد نیز فراتر برود.
فراموش نکنید که در ترکیب ایران، ستاره‌های پرتعدادی حضور دارند؛ از جمله «اشکان دژاگه»، «سامان قدوس» و البته «کریم انصاری‌فرد»؛ ستاره‌هایی که هر کدام می‌توانند در لحظات حساس گره بازی را بازکنند و تیم خود را به موفقیت برسانند. ضمن اینکه دیگر نیازی به ذکر نام «علیرضا بیرانوند» نیست؛ ستاره‌ای که به شدت توجه رسانه‌های دنیا را به خود جلب کرده و اصلاً بعید نیست به زودی با پیشنهادات تیم‌های خارجی روبه‌رو شود.
به لطف تمامی این فاکتورها، ایران پس از سه ناکامی متوالی از ۲۰۰۷ تا ۲۰۱۵ در رسیدن به نیمه‌نهایی، این‌بار موفق به صعود از یک‌چهارم شد تا بیش از پیش به هدف بزرگ و اصلی خود در «امارات ۲۰۱۹» نزدیک شود. اما شاید مهم‌ترین فاکتور و برگ برنده ایران، حضور شخصیتی بزرگ و کاربلد همچون «کارلوس کی‌روش» روی نیمکت این تیم باشد؛ کسی که در طول این سال‌ها موفق شده از «یوزپلنگ‌ها» تیمی قدرتمند و «نباز» بسازد؛ دو فاکتوری که می‌تواند باعث طلسم‌شکنی آنها بعد از ۴۳ سال شود.
قطر؛ مدعی تازه
تیم ملی قطر گرچه تاکنون رنگ قهرمانی در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا را ندیده اما با سرمایه‌گذاری‌های عظیمی که طی این سال‌ها در فوتبال انجام داده، حالا در «امارات ۲۰۱۹» یک پوست‌اندازی بزرگ را تجربه می‌کند و همین امر تحسین کارشناسان را برانگیخته است. در روزهای قبل از شروع جام و زمانی که «ژاوی» از قهرمانی قطر در این رقابت‌ها حرف می‌زد، کمتر کسی پیدا می‌شد که به چنین ادعایی اعتنا کند و همگی این پیش‌بینی را یک رویایی دور از دسترس می‌دانستند. با این حال پیشگویی‌های ژاوی اکثراً درست از آب درآمدند و حالا قطر با پیروزی برابر تیم‌های عربستان‌سعودی، عراق و البته کره‌جنوبی به جام چشمک زده و بسیاری از کارشناسان حالا قطر را نه‌تنها یکی از شانس‌های اصلی قهرمانی بلکه شایسته‌ترین مدعی در کنار ایران می‌دانند. قطر که میزبانی دوره بعدی رقابت‌های جام‌جهانی را نیز بر عهده دارد، حالا با ۱۲ گل زده به صورت مشترک با ایران، عنوان بهترین خط حمله جام را به خود اختصاص داده و شاید بهترین سناریوی ممکن برای فوتبال‌دوستان، تماشای رقابت دو تیم برتر جام یعنی ایران و قطر در فینال رقابت‌ها باشد، یعنی درست همان چیزی که «وسلی اسنایدر»؛ کاپیتان سابق تیم ملی هلند پیش از شروع «امارات ۲۰۱۹» پیش‌بینی کرده بود. چشم قطری‌ها در این دوره بدون شک به ساق‌های «معز علی» مهاجم تیم الدحیل دوخته شده؛ ستاره‌ای که اکنون با ۷ گل زده به‌تنهایی در صدر جدول برترین گلزنان جام قرار گرفته است. فراموش نکنید که بهترین نتیجه قطر در ادوار رقابت‌ها جام ملت‌های آسیا، حضور در مرحله یک‌چهارم نهایی در سال‌های ۲۰۰۰ و ۲۰۱۱ بوده و به جز این در سال‌های ۱۹۸۰، ۱۹۸۴، ۱۹۸۸، ۱۹۹۲، ۲۰۰۴، ۲۰۰۷ و ۲۰۱۵، قطری‌ها در همان دور گروهی از دور رقابت‌ها کنار رفتند و حالا با صعود به نیمه‌نهایی افتخاری تازه را در تاریخ فوتبال‌شان رقم زدند. آنها که پیش از شروع رقابت‌ها در رتبه ۹۳ رنکینگ فیفا قرار داشتند، با صعود به فینال مطمئناً شاهد صعودشان در رده‌بندی بعدی فیفا نیز خواهند بود. آنچه در تیم قطر به شدت خودنمایی کرده، سبک بازی متفاوت آنها نسبت به سال‌های گذشته است. قطری‌ها به جز دیدار با عربستان، علاقه زیادی به ارائه بازی مالکانه از خود نشان دادند و موفق شدند به طور میانگین ۵۸,۴ درصد مالکیت توپ را در ۳۶۰ دقیقه (بدون احتساب بازی با عربستان) در اختیار داشته باشند که حاصل آن زدن ۱۰ گل بوده است.
ژاپن؛ مرموزتر از همیشه
سامورایی‌ها که در رقابت‌های جام‌جهانی روسیه، بهترین عملکرد را در میان تیم‌های آسیایی داشتند و چیزی نمانده بود که بلژیک قدرتمند را نیز از دور رقابت‌ها کنار بزنند، پس از روسیه ۲۰۱۸ پوست‌اندازی عجیبی را تجربه کردند. ژاپنی‌ها ابتدا دست به تغییر مربی خود زدند و «هاجیمه موری یاسو»؛ مربی وقت امیدهای ژاپن را که با این تیم به مقام سومی مسابقات آسیایی جاکارتا رسیده بود به عنوان سرمربی جدید انتخاب و معرفی کردند. سپس نوبت به سرمربی جدید رسید و «موری یاسو» نیز تغییرات گسترده‌ای در لیست نهایی بازیکنان اعزامی به امارات ایجاد کرد؛ تغییراتی که در نهایت به حذف نام‌های بزرگی همچون «هوندا»، «ها سه به»، «کاگاوا»، «سوزوکی» و «اوکازاکی» منجر شد و میانگین سنی بازیکنان این تیم را به ۲۶,۹ سال رساند. اما نکته جالب دیگر در نحوه پیروزی‌های این تیم در «امارات ۲۰۱۹» است؛ سامورایی‌ها در این تورنمنت تمام بازی‌هایشان را با اختلاف یک گل و به اقتصادی‌ترین شکل ممکن با پیروزی پشت سر گذاشته‌اند و گویی دگرگونی سبک بازی نیز از تغییرات ایجاد‌شده در فوتبال ژاپن است. در این بین برخی از فوتبال‌دوستان معتقدند که آنها دیگر شایسته لقب «سامورایی‌ها» نیستند چرا که یک سامورایی هیچ‌گاه حتی از مرگ نیز واهمه‌ای ندارد ولی ژاپن گویا از جام‌جهانی درس گرفته و در دیدار برابر عربستان به لاک دفاعی فرورفت. همانطور که می‌دانید ایران در رده بیست‌ونهم رنکینگ جهانی قرار دارد و ژاپن در رتبه پنجاهم و اصلاً بعید نیست آنها در دیدار حساس برابر تیم ملی ایران نیز به استفاده از بازی تدافعی روی بیاورند. سامورایی‌ها که پیشتر قهرمانی در رقابت‌های جام ملت‌های آسیا را تجربه کرده‌اند، در حالی برای پنجمین‌بار از سال ۱۹۹۶ تاکنون در مرحله نیمه‌نهایی جام ملت‌های آسیا حاضر می‌شوند که در ۴ حضور قبلی‌شان ۳ بار به قهرمانی رسیده‌اند و باید دید در این دوره آیا این رکورد را افزایش خواهند داد یا خیر.
امارات؛ میزبان خوش‌شانس
شاید کمتر کسی فکرش را می‌کرد که تیم برنده جدال امارات و استرالیا، کشور میزبان رقابت‌ها باشد اما همانند مرحله قبل اماراتی‌ها از امتیاز میزبانی خود استفاده کردند و موفق شدند بعد از ۴ سال، انتقام شکست در دوره گذشته برابر استرالیا در نیمه‌نهایی را بگیرند و قهرمان دوره قبل بازی‌ها را از پیش رو بردارند. امارات که بعد از ۲۳ سال یک‌بار دیگر از بزرگ‌ترین تورنمنت ملی آسیا میزبانی می‌کند، پیش از شروع رقابت‌ها امیدوار بود با استفاده از ستاره‌ای همچون «علی مبخوت» و البته برخورداری از قرعه‌ای آسان، بتواند به جمع چهار تیم برتر جام راه یابد؛ آرزویی که محقق شد و حالا آنها با جاه‌طلبی به حضور در فینال و حتی کسب عنوان قهرمانی چشم دوخته‌اند.
فراموش نکنید که اماراتی‌ها در سال ۲۰۱۵ با هدایت «مهدی‌علی» و با خلق شگفتی و شکست ژاپن (مدافع عنوان قهرمانی) در ضربات پنالتی، به نیمه‌نهایی راه یافتند ولی همانطور که گفتیم مغلوب «کانگوروها» شدند و در نهایت با پیروزی برابر عراق، به عنوان سومی آسیا بسنده کردند. اما حالا امارات با مربیگری «آلبرتو زاکرونی»، سرمربی نامدار ایتالیایی که یک‌بار در سال ۲۰۱۱ ژاپن را به مقام قهرمانی این مسابقات رسانده، به کسب جام در این دوره آن‌هم در حضور تماشاگران خودی حسابی امیدوار است. در این بین بد نیست بدانید که اماراتی‌ها در ۱۰ دوره قبلی حضورشان در این رقابت‌ها موفق شدند ۳ بار به جمع چهار تیم پایانی راه یابند و حالا این آمار به عدد ۴ رسیده است. ضمن اینکه کسب عنوان چهارمی در سال ۱۹۹۲، سومی در سال ۲۰۱۵ و نایب‌قهرمانی ۱۹۹۶ بهترین نتایج این تیم در جام ملت‌های آسیاست. ذکر این نکته خالی از لطف نیست که سنگین‌ترین شکست امارات در ۳۸ بازی در تاریخ جام ملت‌ها، به سال ۱۹۸۴ برمی‌گردد؛ جایی که با ۵ گل مقابل چین در هم کوبیده شد.
سازندگی
نظر دهید